W rytmie energicznej Samby – czyli kilka słów o brazylijskiej kulturze

Zapach aromatycznej kawy, dźwięki energetycznej Samby, widok charakterystycznego monumentu Chrystusa w Rio de Janeiro, rajskich plaż, amazońskiej puszczy, czy też metropolii wypełnionych kolorowymi, lecz niebezpiecznymi fawelami – to tylko niektóre symbole Brazylii, które wzbudzają zainteresowanie turystów z całego świata.

To niezwykłe państwo jest także skarbcem cudów natury – na czele z wodospadami Iguaçu, które znajdują się na granicy tego kraju z Argentyną. Wszechobecna miłość do futbolu, tańca i muzyki tworzy niepowtarzalną atmosferę wyczuwalną niemal na każdym kroku. Sam często wracam myślami do tego niezwykłego miejsca, które miałem szczęście odwiedzić kilka lat temu. Uczestniczyłem wtedy w pewnym projekcie uczelnianym zgłębiając tym samym wiedzę na temat lokalnej kultury i ekonomii. W trakcie zajęć na uniwersytecie FMU oraz przechadzek po zatłoczonym São Paulo udało mi się poznać  kilku naprawdę wartościowych i ciekawych ludzi z którymi utrzymuję kontakt do dziś. Jedną z takich osób jest studentka biznesu oraz specjalistka zespołu Talent Acquisition Karolayne Fereira, która na co dzień mieszka w mieście Santo André będącym częścią metropolii São Paulo. Jak sama przyznaje kultura brazylijska jest niezwykle interesująca i złożona, dlatego z nieskrywaną radością zgodziła się podzielić wiedzą i spostrzeżeniami na temat swojego kraju z czytelnikami Konceptu.

Zacznijmy rozmowę nieco romantycznie. Czy kochasz miejsce w którym żyjesz?

Mieszkam w największym mieście Ameryki Łacińskiej  – kocham je, a czasem nienawidzę. Wszystko się tu dzieje, jesteśmy jak Nowy Jork w USA. Korporacyjny świat w Brazylii jest właśnie tutaj – w moim mieście. Uwielbiam to, że mamy dobry transport publiczny, mamy tu prawie wszystko, wiele różnych kultur, rodzajów jedzenia, sztuki, muzeów, koncertów.  São Paulo to miasto, które nigdy nie śpi, więc jesteśmy także miastem… stresu. Mam na myśli to, że wszystko tutaj musi dziać się szybko, jesteśmy zatem bardzo pobudzeni. Mamy duży ruch uliczny, zanieczyszczenia, liczne budynki co skutkuje niewielką liczbą miejsc w których możemy podziwiać naturę. Mocno dostrzegalne są tutaj także nierówności społeczne, to są rzeczy, których nie lubię.

Jaka Twoim zdaniem jest przyczyna tych nierówności społecznych?

Zwykle mówię, że gdyby nie korupcja to bylibyśmy najlepszym miejscem do życia na świecie, ponieważ ludzie są mili, jedzenie jest pyszne, mamy w całym kraju cuda natury i nie mamy trzęsień ziemi ani wojen. Niestety korupcja rujnuje wiele rzeczy i to jest duży minus. Jesteśmy bardzo skorumpowanym społeczeństwem, dlatego mamy wiele nierówności społecznych, brak środków na edukację i zdrowie, a wraz z tym przemoc, przez co nie jesteśmy bezpiecznym krajem.

Czy w Twoim odczuciu Europa mocno różni się od Ameryki Południowej?

Nigdy nie byłam w Europie, ale mam tam wielu przyjaciół, którzy zwiedzali Brazylię. Uważam, że największe różnice można dostrzec w zachowaniu ludzi. My jesteśmy bardziej otwarci i rozmowni, lubimy być blisko siebie.  Jesteśmy też bardzo ekspresyjni, lubimy się przytulać. Myślę, że wśród mieszańców Brazylii można dostrzec więcej barw. Nawet w moim regionie można spotkać naprawdę wielu ludzi, którzy bardzo się różnią pod względem fizjonomii oraz używanego dialektu. Zróżnicowana jest także fantastyczna brazylijska gastronomia.

Chętnie zostanę przy temacie gastronomicznym. Jakie dania według Ciebie koniecznie trzeba spróbować w Brazylii?

Ryż z fasolą jest znany w całej Brazylii, każdy region ma jednak inny sposób jego przygotowania, ale bez względu na to, do której części kraju się udasz, znajdziesz właśnie to danie. Mamy oczywiście potrawę Feijoada, która jest bardzo typowa – jest to czarna fasola z wieprzowiną, którą zwykle jemy ją jako lunch w niedzielę lub środę. Na śniadanie polecam z kolei słynne Pão de Queijo (rodzaj chleba z serem), a na deser Brigadeiro, czyli czekoladową kulkę. Słynnym napojem jest capirinha, napój zrobiony z pinga (trzciny cukrowej) i zmieszanych z nim owoców, najbardziej tradycyjnym jest cytryna i limonka, ale używamy też wielu truskawek i marakui. Popularne jest także piwo

Czy Brazylia jest krajem drogim do życia?

To zależy od tego, dokąd się wybierasz i skąd pochodzisz. Jeśli przylecisz z Europy to pewnie będziesz czuć się tutaj bogaty… Moje miasto jest jednym z najdroższych miast w Brazylii, dobry czynsz to 1000 R$,  kilogram chleba kosztuje dziś około 15 R$ – to drogo, gdy pomyślimy, że płaca minimalna to tylko 1,412 R$.

Może zmieńmy temat na nieco weselszy. Jakie święta lubisz najbardziej  w Twoim kraju?

Myślę, że warto tutaj wymienić dwa, obchodzone w całej Brazylii, a więc Karnawał i Festa Junina (czerwcowe święto). Karnawał to tutaj wielka sprawa, każdy stan ma jednak inny sposób świętowania – w São Paulo mamy uliczny karnawał. W tym czasie znani artyści wychodzą na ulicę, wielu  z nich śpiewa i tańczy na platformach umieszczanych na wozach ciężarowych. Ludzie przebierają się w kolorowe stroje i wychodzą, aby się tym wydarzeniem cieszyć. Mamy też paradę szkół samby. Uwielbiam karnawał i biorę w nim udział co roku. Jest to niesamowite doświadczenie, ponieważ wszystko wokół jest wtedy bardzo piękne – to naprawdę super produkcja – zwykle jest to także hołd składany wybranej osobie np. krytykowi społecznemu. Wszystko w tym okresie jest bardzo kolorowe. Przestrzeń wypełnia genialna muzyka. Street Carnival jest dość zaskakujący i szalony – naprawdę towarzyszy mu tłum szczęśliwych ludzi. Nie da się tego opisać słowami. Energia jest zaraźliwa. Festa Junina z kolei odbywa się od czerwca do lipca i jest bardzo tradycyjna w wiejskich regionach w których celebruje się moment zbierania żniw. Mamy także typowe potrawy, które są przygotowywane w tym czasie –  jemy np. wiele dań zrobionych z kukurydzy i orzeszków ziemnych, mamy też typowe tańce i ubieramy się w coś kraciastego.

Jak najlepiej poruszać się po Brazylii?

Wszystko zależy od miejsca. W São Paulo wszędzie dostaniesz się publiczną komunikacją, ale w podróżach wewnątrzkrajowych lepiej sprawdzi się samochód.

Które miejsca trzeba zobaczyć w Twoim kraju?

Rio de Janeiro jest na pierwszym miejscu dla większości ludzi, to piękne miasto i mamy jeden z siedmiu cudów świata – posąg Chrystusa. Jednakże lubię mówić ludziom, aby odwiedzili też północno-wschodnią Brazylię, która jest tańsza niż Rio i znacznie piękniejsza, ma cudowne plaże, dużo skarbów natury i znajdziesz tam bardzo smaczne jedzenie.

Jaka muzyka jest popularna w Twoim kraju? Których artystów warto posłuchać?

Mamy MPB (música popular brasileira ), czyli tradycyjną muzykę brazylijską z wieloma wielkimi krajowymi artystami, którzy są znani na całym świecie. W nurcie tym znajdziemy wpływ jazzu, bluesa, bossa novy. Najlepsi artyści to Caetano Veloso oraz Gilberto Gill. Mamy też funk, który jest bardzo popularny wśród młodych ludzi. Najlepsi artyści to Anitta, Pedro Sampaio, Mc Livinho, Mc Daniel i Kevin o Chirs. Samba jest bardzo znana i popularna. Najlepsi artyści to Zeca Pagodinho, Thiaguinho, Pericles, Raça Negra, Ferruge. Sertanejo to bardziej piosenka country i jest również bardzo popularna. Najlepsi artyści to Gustavo Lima, Chitãozinho E Xororó, Jorge e Matheus i Henrique e Juliano.

Przyznam, że podróżując po Brazylii ciężko było mi komunikować się w języku angielskim. Czy moje spostrzeżenia są słuszne?

Niestety nie jest łatwo komunikować się w tym języku w moim kraju. Tylko 5% Brazylijczyków mówi po angielsku, większość z nich mieszka w moim mieście ze względu na pracę. Niektórzy nawet rozumieją, ale czują się zbyt zakłopotani, by rozmawiać. W bardziej turystycznych miejscach ludzie znają kilka słów, ale wielu z nich nie jest w stanie prowadzić rozmowy.

Na co według Ciebie zagraniczni turyści powinni uważać  decydując się na podróż do Brazylii?

Pewnie jeśli są przyzwyczajeni do Europy, to tutaj będą czuć się niebezpiecznie, ponieważ tutaj jest wiele kradzieży telefonów komórkowych, portfeli i drobnych rzeczy, ale to zależy od miasta, w którym się znajdujesz. Nie uważam, żeby było tu jednak bardzo bezpiecznie.

Czy przeciętny Brazylijczyk kojarzy Polskę?

Nie sądzę, żeby ludzie stąd wiedzieli dużo o Waszym kraju, większość z nich nie wie prawie nic, chociaż w moim mieście można znaleźć polską społeczność i restaurację.

A co chciałabyś przekazać polskim czytelnikom?

Odwiedźcie nas! Nie potrafię w pełni wyjaśnić słowami jak wiele wspaniałych doświadczeń przeżyjesz w moim kraju. Mamy naprawdę bogatą kulturę, pyszne jedzenie i cudowną przyrodę. Myślę, że jeśli raz się tu wybierzesz to będziesz chciał wrócić, żeby móc zwiedzić całą Brazylię! Nie zapomnij tylko kremu z filtrem – słońce tutaj jest niezwykle  mocne!