Kazachstan – kraj rozległych stepów i ogromnej gościnności.

Z Sabiną Estanat rozmawia Patryk Kijanka.

Sabina Estanat jest rodowitą Kazaszką, która obecnie kończy ekonomiczne studia magisterskie na Regionalnym Uniwersytecie w Taraz. Miasto w którym obecnie żyje jest stolicą obwodu żambylskiego zlokalizowanego na granicy z Kirgistanem, w południowej części kraju. W trakcie studiów licencjackich miała okazję wyjechać na wymianę do Polski i przez kilka miesięcy zdobywać wiedzę na Uniwersytecie Łódzkim. Jak sama przyznaje – to doświadczenie poszerzyło jej horyzonty oraz pokazało różne perspektywy edukacyjne, a także pomogło rozwinąć globalne spojrzenie na kierunek studiów. Sabina postanowiła podzielić się swoimi spostrzeżeniami na temat różnic kulturowych, które dostrzegła w trakcie pobytu w Polsce, a także zgodziła się opowiedzieć o niezwykle interesującej kazachskiej kulturze.

Z czego słynie Twoje miasto?

Taraz to jedno ze starożytnych miast Kazachstanu. Zasłynęło jako jeden z najważniejszych ośrodków handlu międzynarodowego, rzemiosła, nauki i kultury. Było także jednym ze znaczących punktów na słynnym Jedwabnym Szlaku łączącym Bliski Wschód z Chinami. Obecnie moje ukochane, rodzinne miejsce jest uznawane za „Zielone Miasto” Kazachstanu, znane z bujnych i żywych krajobrazów. Chociaż jeszcze bardziej niż naturalnym pięknem Taraz wyróżnia się przyjaznymi mieszkańcami, którzy ucieleśniają prawdziwego ducha kazachskiej gościnności. Jest to miejsce, w którym tradycja i nowoczesność harmonijnie współistnieją, dzięki czemu jest to nie tylko miasto o znaczeniu historycznym, ale jest to także miejsce tętniące życiem i zachęcające do odwiedzin swą społecznością.

Czy dostrzegasz różnice w zachowaniu Kazachów i Europejczyków?

Owszem. Na różnice w zachowaniu wpływa wiele czynników historycznych i geograficznych. Kultura Kazachstanu kładzie duży nacisk na gościnność. Oczywiście europejskie zwyczaje mogą też się różnić w zależności od kraju. Przykładowo Kazachowie często witają się mocnym uściskiem dłoni i utrzymują kontakt wzrokowy na znak szacunku, z kolei Europejczycy mają różne zwyczaje powitalne. Na przykład w niektórych krajach europejskich pocałunek w policzek jest powszechnym powitaniem.

Czy mogłabyś zarekomendować Twoje ulubione kazachskie potrawy?

Na początku zaznaczę, że Kazachowie mają naprawdę bogatą i pyszną kuchnię!

Beshbarmak: Często uważany za narodowe danie Kazachstanu, składa się z gotowanego mięsa, zazwyczaj wołowiny lub jagnięciny. Podaje się go na płaskim, szerokim makaronie. Często towarzyszy mu cebula i serwowany jest z aromatycznym bulionem.

Plov (pilaf): Popularna potrawa z Azji Środkowej, jest przygotowywany z ryżem, marchwią i mięsem, zwykle jagnięciną. Przyprawia się go kminkiem i często przyozdabia czosnkiem lub smażoną cebulą.

Kumis: Tradycyjny kazachski napój wytwarzany ze sfermentowanego mleka klaczy. Ma lekko kwaśny smak i jest znany ze swoich właściwości probiotycznych.

Kazy: Rodzaj kiełbasy wytwarzanej z mięsa końskiego, zazwyczaj podawana w cienkich plasterkach. Jest uważana za przysmak.

Kurdak: Obfite i aromatyczne danie z jagnięciny lub wołowiny, ziemniaków, cebuli i różnych przypraw. Zazwyczaj gotowane jest w kotle na otwartym ogniu, co nadaje mu niepowtarzalny dymny smak.

Dania te prezentują bogate dziedzictwo kulinarne Kazachstanu, łącząc wpływy z koczowniczej przeszłości i wykorzystanie lokalnych składników. Oferują różnorodną gamę smaków i tekstur, które odzwierciedlają historię i kulturę kraju.

Jakie są plusy życia w Kazachstanie?

– Różnorodność kulturowa. Kazachstan jest krajem zróżnicowanym pod tym względem, z mieszanką Kazachów, Rosjan i innych grup etnicznych. Ta różnorodność może prowadzić do możliwości poznania różnych tradycji.

– Naturalne piękno. Mój kraj szczyci się zapierającymi dech w piersiach krajobrazami, w tym rozległymi stepami, pięknymi górami i oszałamiającym Kanionem Czaryńskim. Miłośnicy przyrody znajdą tu wiele możliwości spędzania czasu na świeżym powietrzu.

– Możliwości ekonomiczne. Obserwujemy w ostatnim czasie duży wzrost gospodarczy, zwłaszcza w sektorach związanych z ropą naftową, gazem i minerałami. Może to prowadzić do różnych możliwości zatrudnienia zarówno dla mieszkańców, jak i emigrantów.

– Koszty życia. W Kazachstanie, szczególnie w mniejszych miastach, ceny mogą być bardzo przystępne w porównaniu do wielu krajów zachodnich.

– Instytucje edukacyjne. Odnotowujemy stale rosnącą liczbę podmiotów naukowych, w tym uniwersytetów oferujących bogate programy w różnych dziedzinach.

A jakie są minusy?

Biurokracja. Radzenie sobie z nią może być czasochłonne i frustrujące zarówno dla mieszkańców, jak i firm.

Różnice kulturowe. Dostosowanie się do lokalnej kultury i zwyczajów może być z drugiej strony wyzwaniem dla emigrantów, zwłaszcza w bardziej tradycyjnych, wiejskich obszarach.

Stabilność polityczna. Choć obecnie sytuacja jest stosunkowo ustabilizowana to ważne jest, aby być na bieżąco z bieżącymi wydarzeniami.

Opieka zdrowotna. Chociaż usługi opieki zdrowotnej są dostępne, ich jakość i dostępność mogą się różnić, a niektórzy emigranci mogą zdecydować się na ubezpieczenie obejmujące opiekę międzynarodową.

Plusy i minusy życia w Kazachstanie mogą się różnić w zależności od indywidualnych preferencji, czy też lokalizacji w kraju. Ważne jest, aby przeprowadzić dokładną analizę i przemyśleć swoje konkretne potrzeby i priorytety przy podejmowaniu decyzji o zamieszkaniu w jakimkolwiek obcym kraju.

Wspomniałaś, że Kazachstan jest niezwykle przystępny cenowo. Czy w trakcie pobytu w Polsce czułaś dużą różnicę pod względem ekonomicznym?

Oba kraje rzeczywiście oferują szeroki zakres opcji cenowych, ale Kazachstan jest jednak bardziej przyjazny dla budżetu. Średnie ceny związane z wynajmem mieszkania, koszt wyjścia do restauracji, czy też ceny podstawowych produktów są  nieco niższe.

Jaki jest najlepszy sposób podróżowania po Kazachstanie?

Kazachstan oferuje różne opcje transportu. Pociągi do podróży długodystansowych, wygodne i opłacalne. Mamy oczywiście autobusy w obrębie miast i miasteczek, niedrogie i powszechne. Biorąc uwagę wielki obszar kraju warto sprawdzić loty krajowe do podróży międzymiastowych. Ponadto są także taksówki i usługi współdzielenia przejazdów dostępne w miastach, a wypożyczalnie samochodów zapewniają elastyczność. Jazda na rowerze zyskuje także na popularności w niektórych obszarach miejskich. Wybierając środek transportu, należy wziąć pod uwagę takie czynniki jak odległość, koszty i preferencje.

Jakie miejsca turystyczne polecisz odwiedzić w Twoim kraju?

– Kanion Czaryński: Często nazywany „Wielkim Kanionem Azji Środkowej”, charakteryzuje się czerwonymi klifami i unikalnym wąwozem rzeki Charyn.

–  Lodowisko w Medeu: Jedno z najwyższych na świecie, położone pośród malowniczych gór, idealne dla miłośników sportów zimowych.

– Wielkie Jezioro Ałmatyńskie: Położone w górach Tian Shan, jego krystalicznie czyste wody i górskie widoki są idealne na piesze wycieczki i pikniki.

–  Astana (Nur-Sultan): Futurystyczna stolica jest znana z nowoczesnej architektury, z kultową wieżą Bayterek i Pałacem Pokoju i Pojednania.

–  Wieża Bayterek: w Nur-Sultan, oferuje panoramiczne widoki na miasto podczas przejażdżki windą.

– Jeziora Kolsai: Te wysoko położone górskie jeziora, „Perła Północnego Tien-szanu” to piękno stwarzające możliwość spędzenia miłego czasu na świeżym powietrzu.

– Almaty Central Park: Ucieczka z miasta obejmująca malownicze spacery, park rozrywki i występy kulturalne.

– Mauzoleum Chodży Ahmeda Jasawiego: Wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO w Turkistanie, jest cudem architektury i miejscem pielgrzymek muzułmanów.

– Petroglify Tamgaly: Wpisane na listę UNESCO starożytne ryty naskalne w wąwozie Tamgaly przedstawiają codzienne życie i rytuały.

– Góry Ałtaj: Na wschodzie, dziewicza natura z pogodnymi krajobrazami i obfitą dziką przyrodą.

Atrakcje te ukazują naturalne piękno, kulturę i historyczne znaczenie Kazachstanu, czyniąc go atrakcyjnym i wyróżniającym się celem podróży.

Czym cechuje się tradycyjna kazachska muzyka?

Tradycyjna muzyka kazachska to bogaty gobelin unikalnych instrumentów i stylów wokalnych. Kluczowe elementy obejmują:

Tradycyjne instrumenty:

Dombra: narodowy instrument Kazachstanu, dwustrunowa lutnia, na której gra się szarpiąc lub uderzając.

Kobyz: Znany ze swojego eterycznego brzmienia dwustrunowy instrument wykonany z końskiego włosia.

Shan Kobyz: Używany przez szamanów przy rytuałach przypominających trans.

Style wokalne:

Kuys: Muzyka instrumentalna z melodiami i rytmami, często wykonywana na dombrze.

Kuys-kyi: Muzycy grający na dombrach śpiewają i improwizują.

Których artystów warto poznać i posłuchać?

Dimash Kudaibergen: Znany z niesamowitego zakresu wokalnego, łączącego nowoczesne i zachodnie elementy.

Aidos Sagat: Wirtuoz gry na dombrze znany z porywających występów.

Kurmangazy Sagyrbaev: XIX-wieczny kompozytor i dombraista, wpływowa postać w kazachskiej muzyce.

W jakich językach komunikujecie się w Kazachstanie?

W Kazachstanie językami urzędowymi są kazachski i rosyjski. Oba języki są powszechnie używane, a wiele osób w obszarach miejskich, zwłaszcza młodsze pokolenia i osoby pracujące w sektorze biznesowym lub turystycznym, dobrze zna język rosyjski. Jest on często używany do celów rządowych i administracyjnych.

Jeśli chodzi o język angielski, nie jest on tak powszechnie używany jak kazachski czy rosyjski, ale można znaleźć osoby mówiące w tym jęzku w większych miastach, szczególnie w obszarach turystycznych, hotelach i wśród młodszej populacji. W ostatnich latach podjęto wysiłki w celu promowania edukacji tego języka, zwłaszcza na obszarach miejskich, a w miejscach przyjaznych turystom można znaleźć także angielskie znaki i menu.

Czy Kazachstan jest właściwie bezpiecznym krajem do podróżowania?

Kazachstan jest ogólnie bezpiecznym miejscem do podróży, z infrastrukturą i usługami dostosowanymi do potrzeb turystów. Należy jednak przestrzegać pewnych zasad dotyczących bezpieczeństwa.

Co masz na myśli?

Chroń swoje rzeczy, bądź świadomy swojego otoczenia i unikaj ryzykownych obszarów, szczególnie po zmroku. Zapoznaj się z lokalnymi zasadami i zwyczajami, aby uniknąć nieporozumień kulturowych lub prawnych. Używaj wody butelkowanej, zachowaj ostrożność w przypadku ulicznego jedzenia i rozważ ubezpieczenie podróżne w celu uzyskania ochrony medycznej. Bądź na bieżąco z lokalnymi wydarzeniami. Kazachstan jest stosunkowo stabilny, ale tak jak wspominałam wcześniej – świadomość bieżących wydarzeń jest ważna. Należy pamiętać także o zagrożeniach naturalnych, takich jak ekstremalne warunki pogodowe lub lawiny w obszarach górskich. Upewnij się, że Twoje dokumenty podróżne, takie jak paszporty i wizy, są aktualne i w porządku.

Kusi Cię powrót do Europy, czy planujesz zostać w Kazachstanie?

Chcę mieszkać w Kazachstanie, ale pragnę też często odwiedzać Europę, odkrywać więcej krajów i nadal się rozwijać i uczyć.

Czy Kazachowie wiedzą cokolwiek o Polsce i Polakach?

Kazachowie są ogólnie świadomi istnienia Polski i mają pewną wiedzę na temat jej historii, kultury i ludzi. Polska jest krajem europejskim o bogatej historii i dziedzictwie kulturowym, a jej wpływ jest znany na całym świecie. Polacy są znani ze swojego wkładu w różne dziedziny, w tym naukę i sztukę.

Czy chciałabyś przekazać coś czytelnikom Konceptu?

Zachęcam Was do wymiany kulturowej i otwartości. Zarówno Kazachstan, jak i Polska mają bogatą historię i tradycje. Myślę, że możemy się od siebie wiele nauczyć. Rozważmy odkrywanie i celebrowanie różnorodności naszego świata, wspieranie zrozumienia i budowanie mostów między kulturami. Niezależnie od tego, czy interesujesz się historią, sztuką, czy po prostu poznajesz ludzi z różnych środowisk, podróżowanie jest satysfakcjonujące i wzbogacające. Skorzystaj z okazji, aby połączyć się z ludźmi i innymi kulturami. Bezpiecznych podróży i znaczących interakcji!