Już teraz zadbaj o swoją emeryturę

Już dziś wydatki na emerytury i renty stanowią najpoważniejszą część wydatków państwa – 30 proc. – a przecież jesteśmy obecnie w szczytowej sytuacji demograficznej. Mamy najwyższy w historii współczynnik osób czynnych zawodowo do niepracujących. Z każdym kolejnym rokiem będzie przybywało emerytów kosztem pracujących. Ponieważ już dawno jako społeczeństwo zatraciliśmy zdolność do zastępowalności pokoleń, liczba osób wchodzących na rynek pracy będzie maleć. Zmniejszy się liczba pracujących, a rozrośnie się armia emerytów i rencistów.

W tej sytuacji albo zmieni się system emerytalny np. na tzw. kanadyjski, w którym wszyscy mają równe, ale niskie emerytury, albo rząd będzie zmuszony do obniżania świadczeń – tak stało się w Estonii, a obecnie do podobnych operacji przymierzają się rządy w Hiszpanii i Portugalii. Wybór drogi ograniczenia wydatków na świadczenia w rzeczywistości prowadzi do tego samego, czyli do tego, że emeryci znajdą się w trudnej sytuacji.

Receptą na nadciągający kryzys miało być podniesienie wieku emerytalnego, ale przyjęte zmiany nie rozwiążą w pełni problemu. Aby w rzeczywistości system świadczeń stał się wydolny Polacy musieliby przechodzić na emerytury w wieku lat 70. To jednak byłby jedynie zapis księgowy, bo znaczna część osób w tym wieku i tak nie będzie już w stanie pracować.

W tej sytuacji pokolenie dzisiejszych dwudziesto-, trzydziestolatków – jak żadne inne wcześniej – musi mieć świadomość, że jest zdane przede wszystkim na siebie. Państwowe emerytury mogą być w rzeczywistości jedynie dodatkiem do tego, co obywatele uzbierają sobie przez całe życie.

Dziś możemy już być niemal pewni, że zlikwidowane zostaną OFE, więc pieniądze, jakie w nich odkładamy, staną się pustym zapisem księgowym w ZUS. Konieczne jest więc oszczędzanie na własny rachunek. Sposobów może być kilka. 

– Prywatne fundusze emerytalne. Są pewną inwestycją, ale wymagają wieloletniej konsekwencji w odkładaniu pieniędzy. To często bardzo trudne przy stosunkowo niskich dochodach i stale rosnących wydatkach. Zaletą z pewnością będą ulgi podatkowe, które będą zachętą do tego rodzaju inwestycji.

– Samodzielne inwestycje kapitałowe. W większości przypadków spokojne, długoterminowe inwestowanie w papiery wartościowe przynosi duże zyski. Akcje i obligacje są dobrą lokatą kapitału, która z czasem może okazać się strzałem w dziesiątkę, ale jednak również porażką. Ten rodzaj lokat ma w sobie w wiele z gry.

– Nieruchomości. W kraju, w którym półtora miliona ludzi nie może sobie pozwolić na mieszkanie, namawianie do inwestycji w nieruchomości jest pewną ekstrawagancją. Warto jednak planując zakup mieszkania czy domu, myśleć o nim w kategoriach lokaty kapitału. W przyszłości z pewnością rozwinie się w Polsce rynek odwróconej hipoteki, czy rozwiązania kapitałowego, w którym instytucja finansowa zobowiąże się do wypłacania nam emerytury, a po naszej śmierci przejmie nieruchomość. Dla osób o wyższych zarobkach wyjściem byłoby kupienie dodatkowego, niewielkiego mieszkania, którego wynajem byłby stałym dodatkiem do świadczenia przekazywanego przez państwo. Tu zaletą jest fakt, że w dużej mierze może to być inwestycja na kredyt. Kupując mieszkanie jeszcze w okresie aktywności zawodowej, może się okazać, że zobowiązania wobec banku mogą być spłacane w dużej mierze z czynszu za wynajem.

– Lokata. Oczywiście najprostszym sposobem oszczędzania jest odkładanie pieniędzy w banku. To jednak – pomijając takie niebezpieczeństwa, jakie spotkały mieszkańców Cypru – wiąże się z innym ryzykiem. Po pierwsze zawsze będzie pokusa wydania tych pieniędzy na bieżące wydatki. Po drugie lokata jest świetnym sposobem zabezpieczenia przyszłości pod warunkiem, że mamy zagwarantowane zdrowie. W sytuacji nagłej choroby lub utraty zdolności do pracy, pieniądze z lokaty rozejdą się bardzo szybko – polisa czy posiadanie nieruchomości zapewniają jednak długoterminowe uzyskiwanie dochodów.

Wyboru sposobu zabezpieczenia przyszłości każdy rozpoczynający życie zawodowe Polak musi dokonać sam. Od początku powinien jednak pamiętać, że musi sam się opodatkować, by w przyszłości móc cieszyć się spokojem.