Czy góry są dla każdego?

Jak Polska długa i szeroka tak możemy korzystać z jej zróżnicowanych terenów wyżynnych jak i nizinnych. Dziś kilka słów o górach. Ale jak się właściwie “za nie” zabrać jeżeli nie mamy doświadczenia?

Przede wszystkim jeśli pojawia nam się chęć wybrania się w góry, to jest to dobry znak i należy za tą myślą podążyć. Góry, obojętnie jakie, zawsze przynoszą masę niezapomnianych wspomnień! 

Zacznijmy od początku

Pierwszym etapem planowania wyjazdu (przynajmniej na początku) powinien być wybór miejsca. Żeby dobrze wybrać miejsce musimy natomiast odpowiedzieć sobie na kilka podstawowych pytań. 

Po pierwsze: Czego oczekuję od wyprawy?

Tutaj z reguły praktycznie każdy będzie mieć inne preferencje i inne oczekiwania, jedni jadą w góry aby odpocząć i wyciszyć się, inni chcą spędzić czas z przyjaciółmi w aktywny sposób, a kolejni jadą dla wyzwania, dla ciężkich warunków i pokonywania barier.

Po drugie: Ile czasu chcę na nią poświęcić?
Gdy już mamy obrany cel, należy jeszcze osadzić go w czasie. Dzięki temu będziemy w stanie odpowiednio dobrać szlak do naszych założeń.

Po trzecie: Jak pewnie czuję się w górach?

To jest pytanie, na które najtrudniej sobie odpowiedzieć. Jednak po chłodnym spojrzeniu na naszą turystyczną historię powinniśmy być w stanie określić poziom naszego doświadczenia.  Szczera ocena pomoże nam zmotywować się do uzupełnienia informacji na temat turystyki górskiej oraz dobrania założeń, którym szczęśliwie sprostamy.

Złote zasady przy wyborze szlaków 

1. Sprawdź proponowany przez PTTK czas przebycia szlak. Znajduje się on na stronach internetowych oraz drogowskazach już w samych górach.
Ustosunkuj się do tych danych w sposób: Czy jestem osobą o raczej przeciętnej, ale dobrej kondycji? Czy będę zabierać ze sobą standardowy, niewielki ekwipunek, który nie będzie na tyle ciężki, że mógłby spowolnić mój marsz? Czy nie zamierzam robić wielu długich przerw na jedzenie i inne atrakcje po drodze?

Jeśli Twoja odpowiedź na każde z tych pytań brzmi TAK, to możesz założyć, że czas przebycia przez Ciebie planowanego szlaku będzie się mniej więcej pokrywać z czasem sugerowanym przez PTTK. Jeśli na któreś pytanie odpowiedź brzmi NIE, nanieś stosowne poprawki na czas przebycia odcinka.

2. Sprawdź przewyższenie, jakie czeka cię na drodze.
Przewyższenie jest często pomijane przy ocenie trudności szlaku, co stanowi bardzo poważny błąd i najczęściej prowadzi do niedostosowania trudności do możliwości. 

Przewyższenie standardowej trasy na poziomie 200 m. – 400 m. nie powinno stanowić problemu w górach i jest raczej łagodną, naturalną górską charakterystyką. Natomiast jeśli przewyższenie na odcinku 5-6 km wynosi aż 600 – 1000 m to musimy wziąć pod uwagę to, że te kilka kilometrów będzie wymagało od nas nie lada wysiłku. Powinniśmy zatem dowiedzieć się, jak strome podejścia nas czekają, aby właściwie dobrać sprzęt.

3. Weź pod uwagę czas, w jakim wybierasz się w góry.

Zakładam, że osoby początkujące nie wybierają się w pierwszą czy drugą wędrówkę w góry zimą, więc tę porę roku uprzejmie pominę, natomiast każda z pozostałych też ma swoje charakterystyczne uroki i ryzyka.
Jesienią i wiosną bądźmy przygotowani na nagłe zmiany pogody – oznacza to awaryjną kurtka w plecaku oraz płaszcz przeciwdeszczowy.

Poza tym w miarę możliwości kontrolujmy pogodę na bieżąco i jeśli zanosi się na gwałtowne załamanie pogody, odpowiednio wcześnie podejmijmy decyzję o wycofaniu się do najbliższego schroniska.

Z kolei latem nigdy nie zapominajmy o odpowiednim zapasie wody i elektrolitów. Gdy wody zabraknie, to z dużym prawdopodobieństwem w bliskiej okolicy szlaku znajdziesz ciek wodny, który będzie obfitował w wodę zdatną do picia. Mimo wszystko zawsze podejmujesz w ten sposób ryzyko, bo nie masz pewności, czy jakiś zwierzak nie rozkłada się właśnie w tym strumyku 500 m wyżej. W takich sytuacjach warto mieć pod ręką butelkę lub słomkę z bezpiecznym filtrem. Latem także obowiązkowa jest także czapka z daszkiem i krem z filtrem, a cienki i lekki płaszcz przeciwdeszczowy powinien czekać w naszym plecaku.

Jak spakować się w góry?

Temat tego jak się spakować się do plecaka, omawiałem już w artykule dotyczącym wędrówki pieszej, w Koncepcie nr 108. Natomiast poniżej zawarłem propozycję ekwipunku, który warto zabrać ze sobą w góry.

1. Zapasowa odzież – jeśli idziemy w porach innych niż lato warto zabrać lekką kurtkę, która w razie załamania pogody lub zmiany warunków w wyższych partiach gór będzie naszym ratunkiem. W temacie zapasowych ubrań nie może na pewno nie może zabraknąć płaszcza przeciwdeszczowego tutaj już niezależnie od pory roku warto zabezpieczyć się przed przemoczeniem.
2. Buty – od tego jakie buty wybierzemy w dużej mierze będzie zależał nasz późniejszy komfort całej wędrówki. Powinny one dobrze usztywniać staw skokowy oraz być “rozchodzone” to znaczy dopasowane do naszej stopy. Jeśli kupiliśmy niedawno buty, poświęćmy kilkanaście kilometrów na to, aby pozwolić się im dopasować.

3. Papierowa mapa i kompas – oczywiście aby te rzeczy były jakkolwiek przydatne to musimy także potrafić się nimi posługiwać. To właśnie jest podstawowy warunek wyjścia w góry – umiejętność nawigacji. Urządzenia GPS czy nawet telefon bywają zawodne i są miejsca, gdzie zasięg sieci komórkowej i GPS możemy stracić, dlatego warto się przed tym odpowiednio zabezpieczyć.

4.Latarka – najlepiej czołowa. Nawet jeśli nie planujemy nocnej wędrówki, to w razie jakiejś kontuzji czy wypadku na szlaku może się okazać, że zanim dojdziemy do schroniska zapadnie zmrok, a wtedy latarka będzie bardzo pomocna.

5. Telefon komórkowy i powerbank – mimo zawodności technologii nie zapominajmy, że jeśli akurat działa, to może nam oraz ewentualnym ratownikom medycznym bardzo ułatwić zadanie. W przypadku sytuacji kryzysowej, przydatna może być też aplikacja RATUNEK.

6. Dokumenty tożsamości – mogą być potrzebne w razie wypadku, w kraju czy za granicą.

W tym miejscu pewnie wiele osób oczekiwałoby jasnej odpowiedzi na pytanie – to właściwie jaki szlak powinienem wybrać? Niestety nie odpowiem na te pytanie wprost. Ze względu na czynniki wymienione w pierwszych akapitach tego artykułu, prawidłowa decyzja należy wyłącznie do Ciebie.  To, jaki szlak będzie dla nas najlepszy, zależy w głównej mierze od tego jakie cele, preferencje i doświadczenie posiadamy. Dlatego gorąco zachęcam do skorzystania z mapa-turystyczna.pl lub mapy.cz. Tam łatwo można się zaznajomić się z topografią różnych pasm górskich, następnie warto poczytać i uzyskać informacje na temat konkretnych rejonów i obszarów górskich. Do zobaczenia na szlaku!.