Mikrochipy – narzędzie do inwigilacji czy udogodnienie?

Temat zastosowania chipów powraca systematycznie i staje się przedmiotem licznych dyskusji między zwolennikami i przeciwnikami tej technologii. Mimo wielu udogodnień oferowanych przez chipy w codziennym życiu, nadal budzą one spore kontrowersje, szczególnie w kwestii okupienia pewnymi ustępstwami w obszarze własnej prywatności.

Czym właściwie jest chip?

Chip (biochip), to element elektroniczny umieszczony podskórnie w żywej tkance ludzkiej bądź zwierzęcej. Składają się na niego cztery główne elementy: antena spiralna, kondensator, mikrochip oraz biokompatybilna kapsuła wykonana z polimeru polipropylenowego. Do głównych zadań chipów należą: zapisywanie lub kodowanie informacji, które w razie potrzeby mogą zostać wykorzystane dzięki zastosowaniu właściwego sprzętu. 

Pierwszym człowiekiem, który wszczepił sobie podskórny mikronadajnik, był brytyjski naukowiec Kevin Warwick. Miało to miejsce w 1998 r. w ramach badań laboratoryjnych.  

Chipy podskórne najczęściej mają rozmiar i wagę porównywalną do ziarenka ryżu. Jednak w maju 2021 roku, naukowcy z Columbia University stworzyli najmniejszy na świecie microchip z jednoukładowym systemem o łącznej powierzchni mniejszej niż 0,1 mm³. Jest on porównywalny wielkościowo do cząstki kurzu i widoczny tylko pod mikroskopem. 

Korzyści płynące z zastosowania chipów

Najnowsze chipy pozwalają m.in. na dokonywanie płatności, dzięki czemu nie trzeba już nosić ze sobą portfela na zakupy. Chip jest połączony z kontem bankowym w taki sposób, że działa podobnie jak karta płatnicza. 

Dzięki chipom możliwe jest także otwieranie drzwi. Sprawdza się to zwłaszcza wśród zachipowanych pracowników, którzy mogą po prostu otworzyć dane drzwi lub nie. Tym samym znika problem z kartami dostępu, które często są gubione lub kradzione. 

Chipy mogą być również nośnikiem danych osobowych. Przykładowo, w razie wypadku, służby ratunkowe będą mogły uzyskać z niego wszystkie niezbędne dane, np. grupę krwi. 

Od wielu lat, chipy służą też do identyfikowania odnalezionych bądź skradzionych zwierząt. Chociaż możliwości chipów już zaskakują, to jednak dopiero początek. Wraz z rozwojem technologii, zastosowań będzie coraz więcej. Pozwolą mieć wszystko jak na dłoni, dosłownie, bo właśnie w dłoń są najczęściej wszczepiane. 

Realne zagrożenia zachipowania

Jednym z głównych problemów jest ochrona danych zawartych w pamięci chipu. Dane te nie są w żaden sposób chronione, dlatego mogą zostać skradzione przez hakerów i wykorzystane przeciwko nam.

Istnieje także ryzyko wystąpienia problemów skórnych w miejscu umieszczenia chipu. Ponadto, chip nie jest do niczego stabilnie przytwierdzony, a więc możliwe jest jego przemieszczanie się pod skórą i w efekcie znalezienie się w niepożądanym miejscu, co uniemożliwi jego skuteczne działanie.

Wątpliwości budzi także kwestia starzenia się technologii i konieczność ewentualnej wymiany chipu co pewien okres na nowszą wersję. Nie brakuje też głosów, że popularyzacja chipów wykorzystywałaby je jako narzędzia przymusu, w oparciu o które byłyby nadawane lub odbierane określone przywileje, co wiąże się z zagrożeniem wolności i autonomii człowieka.

Przyszłość chipów

Z pewnością technologia ta nadal będzie się rozwijać i z upływem czasu stanie się czymś normalnym. Eksperci dość zgodnie twierdzą, że chipy prędzej czy później staną się standardem. Podobnie było w przypadku komputerów czy smartfonów, które też początkowo budziły wiele wątpliwości, a jednak dziś trudno wyobrazić sobie bez nich codzienność. Wszelkim nowinkom technologicznym często towarzyszy przezorność ludzka, która jest wręcz wskazana, gdyż to technologia ma służyć ludziom, a nie odwrotnie.

Postrzeganie chipów jako narzędzia służącego poprawie dotychczasowych umiejętności człowieka wymaga podejmowania intensywnych działań w kierunku budowania świadomości oraz wiedzy na temat ich istoty. Konieczna będzie więc praca nad stworzeniem dla człowieka bezpiecznych ram etycznych oraz prawnych celem ich skutecznej i bezpiecznej  implementacji.