Kto nie chce przejść na emeryturę

Obecny wiek emerytalny, czyli okres od którego dana osoba uprawniona jest do przejścia na emeryturę, wynosi obecnie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Nie każdy jednak decyduje się zasłużony odpoczynek od razu po jego osiągnięciu.

Od standardowego wieku emerytalnego są jednak wyjątki – istnieją zawody uprzywilejowane, gdzie wiek emerytalny osiąga się wcześniej. Obniżony wiek możliwości przejścia na emeryturę może być związany z szczególnymi warunkami pracy (np. praca w kopalni, praca jako ratownik górski) lub pracą o szczególnym charakterze (np. żołnierze, pracownicy Służby Więziennej, policjanci, strażacy, nauczyciele, sędziowie i prokuratorzy oraz dziennikarze). Liczba osób decydujących się na pracę mimo osiągnięcia wymaganego wieku rośnie jednak z roku na rok.

Ilu ich jest?

Chociaż większości z nas życie po przejściu na emeryturę jawi się jako spełnienie marzeń i zasłużony odpoczynek po dziesięcioleciach pracy, część z emerytów wcale nie decyduje się na przerwanie aktywności zawodowej. W odpowiedzi na interpelację poselską sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisław Szwed wskazał, że wedle stanu na październik 2022 roku aż 22,1% osób z ustalonym prawem do emerytury (a więc takich, które nie musiałyby już pracować) nadal decyduje się na podejmowanie pracy zarobkowej. Największy odsetek pracujących emerytów dotyczy sektora opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, a w szczególności pielęgniarek. Wedle raportu Naczelnej Izby Pielęgniarek z 2022 roku prawie 30% zatrudnionych pielęgniarek i 35% zatrudnionych położnych stanowią osoby w wieku emerytalnym, a do roku 2030 będzie to aż 60% pielęgniarek i położnych. Braki kadrowe w określonych zawodach, jak w tym przypadku w ochronie zdrowia, mogą mieć wpływ na decyzje emerytów o pracy mimo uprawnień emerytalnych. Pielęgniarki i położne są grupą zawodową o wysokim stopniu odpowiedzialności, wobec czego mogą odwlekać czas odejścia na emeryturę z uwagi na lojalność i odpowiedzialność wobec pracodawcy i pacjentów. 

Dlaczego emeryci chcą dalej pracować?

Najważniejszym powodem kontynuacji pracy zawodowej mimo osiągnięcia wieku emerytalnego jest dobry stan zdrowia. Z szerokich badań przeprowadzonych w 2013 roku na amerykańskiej populacji wynika, że osoby starsze bardzo dobrze radzą sobie w codziennych obowiązkach zarówno osobistych, jak i zawodowych. Badacze piszą wprost: Wbrew powszechnemu mitowi, że „być starym znaczy być chorym”, wyniki te pokazują, że dla wielu osób starość nie wiąże się z ograniczającymi życie pogorszeniami stanu zdrowia. I odwrotnie, znaczna liczba młodszych osób (w wieku 51–54 lat) ma znaczne ograniczenia zdrowotne. Na istotność czynnika zdrowotnego wskazuje również raport Głównego Urzędu Statystycznego, gdzie stan zdrowia jest drugą przyczyną niechęci do pozostania aktywnym zawodowo (na pierwszym miejscu znajduje się enigmatyczny powód – z powodu emerytury, jednak nie wydaje się być on trafny i rzetelny, ponieważ w Polsce można pracować jednocześnie pobierając emeryturę). Nie mniej istotny jest również czynnik ekonomiczny: osoby, które pracują dłużej mogą zarówno zarobić standardową pensję jak i zwiększyć wysokość emerytury, na którą mogą zdecydować się kiedyś przejść. W Polsce wysokość emerytury wyliczana jest między innymi w zależności od liczby przepracowanych lat. 

Czy generacja Z zazna smaku emerytury?Obecnie na jednego emeryta pracuje mniej więcej 2,5 osoby, a jak wynika z prognozy ZUS w 2060 roku będzie to jedynie 1,24 osoby, czyli dwukrotnie mniej. Z powodu starzejącego się społeczeństwa i niskiej dzietności fundusz emerytalny będzie musiał być silnie dotowany z budżetu państwa i raczej nie będzie można liczyć na zawrotne wysokości emerytur. Rozsądnym więc będzie samodzielne, regularne oszczędzanie na swoją emeryturę, by móc na starość w spokoju jeździć do Ciechocinka i na działkę, nie musząc przy tym liczyć każdego grosza.