„Studium 2020” – raport warty poznania

Przyzwyczajenia są potężną siłą i na co dzień można łatwo o tym zapomnieć. Fakt ten był
jednak zauważany już przez starożytnych Rzymian, którzy mawiali consuetudo altera natura est,
co oznacza: przyzwyczajenie jest drugą naturą.

Jestem pewien, że każdy z nas ma doświadczenia potwierdzające takie stwierdzenie. Przykładowo, kiedy sąsiad przeprowadza długi remont, w pierwszych kilku dniach szczególnie daje się on we znaki, później jednak człowiek zdecydowanie mniej zwraca uwagę na dochodzące odgłosy. Naukowa nazwa opisywanego zjawiska to habituacja, czyli zanik reakcji na powtarzające się bodźce.

Przebodźcowanie

Dlaczego o tym piszę? Ponieważ jeżeli już w pierwszym zdaniu tego artykułu pojawiłoby się słowo „COVID-19”, wtedy pierwsza reakcja, jaka mogłaby się pojawić u każdego czytelnika, wyglądałaby w stylu: „o nie, znowu…”. Ciągle jesteśmy bombardowani informacjami o pandemii: od codziennych liczb dotyczących osób zaszczepionych, nowych zachorowań i zmarłych, przez wiadomości o kolejnych mutacjach wirusa, a kończąc na tym, co dużej części społeczeństwa daje się mocno we znaki, czyli kolejnych zmianach w katalogu obostrzeń życia społecznego. Jesteśmy dosłownie przez te wszystkie kwestie osaczeni. Nie może zatem dziwić, iż przyzwyczailiśmy się do tych „nowości” i drastycznie odmiennie je postrzegamy, niż było to na samym początku marca zeszłego roku.

Dowiadujemy się o nich jako o pewnych faktach i przyjmujemy do wiadomości. Jak jednak często o nich myślimy i analizujemy? Oczywiście każdy z nas zastanawia się nad tymi zmianami głównie w kontekście własnych planów. Nie mam jednak na myśli takiego namysłu, lecz głębszą refleksję nad dalekosiężnymi skutkami COVID-19. Niewątpliwie liczba czynników, które należałoby wziąć pod uwagę przy dłuższej analizie, może zniechęcać już na wstępie. A przecież trudno odmówić koronawirusowi ogromnego wpływu na całokształt naszego funkcjonowania, który warto byłoby, chociaż pobieżnie, poznać.

„Studium 2020: Polska w obliczu pandemii na wybranych przykładach”

Mając świadomość potrzeby ujmowania w kompleksowy sposób wpływu koronawirusa i relatywnie małej liczby opracowań odnoszących się do strukturalnej ingerencji pandemii w poszczególne sfery życia, eksperci Centrum Analiz Klubu Lidera Rzeczypospolitej zdecydowali się na przygotowanie opisanego poniżej opracowania. Na wstępie chciałbym zaznaczyć, że sam byłem jednym z twórców omawianego opracowania, które nosi tytuł „Studium 2020: Polska w obliczu pandemii na wybranych przykładach”. Zamysłem całego raportu, znajdującym odzwierciedlenie w jego konstrukcji i treści, było przedstawienie zmian obserwowanych w wybranych płaszczyznach życia, spowodowanych tym, co w skrócie można nazwać „koronawirusem”. Nie chodzi przecież jedynie o samego wirusa, lecz także wszystkie zjawiska i decyzje bezpośrednio bądź pośrednio z nim powiązane.

Cały raport składa się z dziewięciu rozdziałów. Trzy pierwsze mają za zadanie nakreślić ogólną sytuację pandemiczną w Polsce tj. socjologiczny wpływ COVID-19 na społeczeństwo, jego makroekonomiczne skutki, a także aspekt regulacyjny i działania prawne podejmowane przez polską administrację publiczną w czasie pandemii. Następnie poruszonych zostało sześć zagadnień szczegółowych, które zdaniem autorów wydawały się szczególnie ważkie lub interesujące. Poddane analizie zostały zatem: wyzwania stojące przed polską służbą zdrowia, wpływ pandemii na nauczanie podstawowe i ponadpodstawowe, opinie studentów na temat jakości nauczania zdalnego, to, jak z pandemią poradził sobie sport, i to nie tylko ten „klasyczny”, ale także e-sport. Ostatnim poruszanym elementem były sektory prowzrostowe w trakcie pandemii.

Pozwólcie się zaciekawić

Oczywiście ze względu na liczbę kwestii, na które wpływa pandemia, wybór poszczególnych płaszczyzn może zostać uznany za arbitralny. Tutaj jednak należy pamiętać, że liczba możliwych do poruszenia aspektów jest ogromna i należało dokonać ich selekcji. Samo opracowanie powinno być również traktowane jako pewne wprowadzenie i zaznaczenie najistotniejszych faktów z punktu widzenia omawianych zagadnień. Przedstawienie czytelnikom w tak krótkim artykule wszystkich informacji i danych zawartych w raporcie, liczącym niemal sto osiemdziesiąt stron, jest zwyczajnie niemożliwe. Dlatego też chciałbym zaproponować pewną grę – poniżej przedstawię kilka ciekawych wątków i zagadnień, jakie można odnaleźć w jego poszczególnych rozdziałach. Jeżeli kogoś zainteresuje dany temat, to wtedy nie pozostanie nic innego, jak sięgnięcie do treści całego raportu.

Przyzwyczajenia są potężną siłą i na co dzień można łatwo o tym zapomnieć. Fakt ten był jednak zauważany już przez starożytnych Rzymian, którzy mawiali consuetudo altera natura est, co oznacza: przyzwyczajenie jest drugą naturą.

„Wpływ COVID-19 na społeczeństwo – analiza wybranych zagadnień”
Przemysław Onoszko

W rozdziale dowiemy się między innymi, czy po przeprowadzeniu wyborów prezydenckich zaufanie obywateli do działań rządu wzrosło, czy też spadło oraz kto lepiej oceniał, młodzi ludzie czy starsi, skuteczność decyzji podejmowanych przez administrację publiczną w trakcie pandemii.

„Makroekonomiczne skutki pandemii COVID-19 dla Polski”
Tomasz Rykaczewski

Rozdział zawiera odpowiedzi na pytanie, jakiej wielkości zadłużenia Polski można było się spodziewać na koniec 2020 r., i czy tarcze antykryzysowe odbiją się na zadłużeniu Polski.

„Znaczenie stabilności prawa w dobie COVID-19. Opis polskich trendów regulacyjnych jako studium przypadku okresu pandemii”
Piotr Mikusek

Ta część pozwoli czytelnikom dowiedzieć się, dlaczego przez długi czas obowiązek noszenia maseczek na twarzy mógł przyprawiać o ból głowy prawników, a także że przy pisaniu rozporządzeń warto sięgnąć do nowych atlasów geograficznych, a nie korzystać z tych starych i nieaktualnych.

„Wyzwania polskiej służby zdrowia w trakcie pandemii COVID-19”
Maja Polak

Tutaj można się przekonać, jaki jest szacowany koszt postawienia nowego szpitala, oraz jaki jest wpływ masowej liczby hospitalizowanych z powodu koronawirusa na zapewnienie opieki medycznej pozostałym pacjentom.

„Wpływ pandemii COVID-19 na edukację podstawową i ponadpodstawową w Polsce”
Michał Gratkowski
„Studiowanie podczas pandemii. Badanie opinii studentów o nauczaniu zdalnym”
Jarosław Bieliński

W rozdziałach przekonujemy się, że edukacja zdalna niejedno ma imię i obawy z nią związane są diametralnie odmienne w przypadku nauczycieli szkół podstawowych i ponadpodstawowych oraz studentów.

„COVID-19 a sport w Polsce na wybranych przykładach”
Karol Socha
„Czy COVID-19 zniszczy e-sport?”
Karol Jędruszek

Te części pokazują, że problemy w organizacji wydarzeń sportowych mogą w różny sposób dotykać sportu „tradycyjnego” oraz rozgrywek e-sportowych.

„Sektory prowzrostowe w trakcie pandemii COVID-19”
Karol Jędruszek, Maja Polak

Natomiast w ostatnim rozdziale odnajdziemy odpowiedź na pytanie, czy kryzys tak samo daje się wszystkim branżom we znaki, czy może dla części z nich ma on charakter napędzający wzrost.

Mam nadzieję, że udało mi się pobudzić Waszą ciekawość. Dlatego też serdecznie zachęcam wszystkich czytelników niniejszego artykułu do zapoznania się z raportem „Studium 2020: Polska w obliczu pandemii na wybranych przykładach” przygotowanym przez ekspertów Centrum Analiz Klubu Lidera Rzeczypospolitej. Jestem przekonany, że każdy znajdzie w nim aspekty, które będą dla niego interesujące, czy to z punktu widzenia możliwości wykorzystania na potrzeby badań naukowych, czy też dla czystej przyjemności poznania kilku ciekawych faktów, które mają wpływ na nasze codzienne życie, a o których w całym tym szumie informacyjnym tak często się zapomina.

Aut.: Piotr Mikusek