PSRP z propozycją nowelizacji Kodeksu Dobre praktyki w szkołach wyższych

Oliwia Siwińska

Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej zaproponował ponowne rozpoczęcie debaty wszystkich środowisk akademickich w celu wypracowania dobrych praktyk w szkołach wyższych z podkreśleniem zagadnień związanych z prawidłowym przeprowadzaniem procedur wyborczych. Efektem debaty miałaby być nowelizacja Kodeksu Dobre praktyki w szkołach wyższych.

Dobre praktyki wyborów rektora

Propozycja parlamentu studentów to przede wszystkim dbałość o zasadę transparentności i pełnej jawności: czy to w kampanii wyborczej (postulowane publiczne przedstawianie ustaleń dokonanych między środowiskami akademickimi czy formalne zobowiązanie kandydata na rektora do wypełnienia przedstawionych gwarancji), czy też w trybie ustaleń i decyzji (potrzeba prowadzenia rozmów przy większej liczbie przedstawicieli studentów).

Ale to nie wszystko. Na etapie wyborów parlament postuluje potrzebę debaty z kandydatami na rektora oraz konfrontację programową. Tym samym zwraca uwagę na rzetelność i sprawdzalność postulatów wyborczych. Dodatkowo wnosi się o reprezentowanie studentów i doktorantów w odsetku gwarantowanym przez ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym (20 proc.). Parlament studentów w propozycjach podkreślił też wciąż nienależyte starania uczelni dotyczące komfortu oddawania głosu.

W ujęciu PSPR rektor winien pozostawać w stałym kontakcie z samorządem studenckim (nawet w przypadku braku poparcia ze strony przedstawicieli studentów), ten zaś powinien mieć pełną możliwość rozliczania i egzekwowania wszelkich obietnic wraz z prawem wyrażenia swojego formalnego sprzeciwu. Zwrócono również uwagę na potrzebę przygotowania uczelni w przypadku złożenia wniosku o odwołanie rektora.

Dobre praktyki wyborów prorektora do spraw studenckich

W kwestii wyborów prorektora do spraw studenckich uczelnia winna wyraźnie uszanować specyfikę środowiska studenckiego i prawo elektorów studenckich do wyrażenia zgody na kandydowanie osoby wskazanej na ww. stanowisko. Kandydaci na prorektorów winni być przedstawiani wcześniej (oraz opiniowani). Dodatkowo parlament postuluje możliwość prowadzenia rozmów z kandydatem na prorektora do spraw studenckich bez udziału osób trzecich.

Wg PSRP istotne jest również uzyskanie zgody większości przedstawicieli studentów i doktorantów na kandydowanie starającego się o stanowisko, a tym samym podkreślenie jego podmiotowości. Co więcej, elektorzy studenccy powinni mieć prawo do wyrażenia zgody na kandydowanie osoby przeznaczonej na każde stanowisko, którego zakres działania będzie miał oczywisty wpływ na sprawy studenckie. Takie same uprawnienia powinny mieć zastosowanie w przypadku prawa do zgłaszania wniosku o odwołanie prorektora o właściwym zakresie kompetencji.

W ujęciu PSRP należy umożliwić przedstawicielom studentów oraz właściwym kandydatom wypracowanie katalogu spraw bezspornie mogących być uznanymi za studenckie.

Rola studentów i samorządów studenckich jako dobre praktyki w wyborach władz rektorskich

W ostatnim punkcie parlament zwrócił uwagę na potrzebę uszanowania autonomii samorządu studenckiego. Za niedopuszczalną uznano ingerencję w niezależność trybu wyboru przedstawicieli studenckich, jak również niezależność regulaminu samorządu studenckiego. PSRP wnosi też o wyłączną kompetencję samorządu studenckiego w kwestii trybu wyboru oraz czasu trwania kadencji przedstawicieli studentów w organach kolegialnych uczelni oraz kolegiach elektorów. Parlament zauważył również potrzebę szerszej działalności samorządu studenckiego w uczelniach niepublicznych.