poprzedni artykułnastępny artykuł

Kupuję, odsyłam, recenzuję, BO MOGĘ. Dziś Światowy Dzień Praw Konsumenta

Odpowiedni rozwój gospodarczy jest w dużej mierze związany z zaufaniem uczestników rynku. Z tego powodu zapewnienie właściwego poczucia bezpieczeństwa konsumentom w relatywnie dużym stopniu przekłada się na wielkość wolumenów obrotów w gospodarce.Klienci, którzy mają świadomość tego, że przestrzegane są ich prawa, w większym stopniu są skłonni inwestować swoje środki. Odnosi się to zarówno do codziennych, drobnych transakcji zakupowych, jak i dużych przedsięwzięć inwestycyjnych. Wspólny mianownik stanowi tu bezpieczeństwo wpływające na zachowania rynkowe.

Historyczne początki

Pionierskim podmiotem walczącym o prawa konsumenckie była nowojorska organizacja Liga Konsumentów, która została utworzona w 1891 roku. Z kolei uchwalona na początku XX wieku amerykańska ustawa o czystości żywności i lekarstw (Pure Food and Drugs Act) była pierwszym oficjalnym aktem prawnym, który miał za zadanie chronić konsumentów.

W Europie działania związane z obroną interesów konsumenckich były inicjatywą ruchów spółdzielczych, których największe spektrum działań można było zaobserwować w Wielkiej Brytanii oraz Francji. Uznaje się, że pierwsza taka organizacja brytyjska została założona w Rochdale w 1844 roku. Jej głównym celem była obrona zubożałych mieszkańców przed nieuczciwymi zachowaniami i nadużyciami ze strony podmiotów dostarczających towary i usługi. Na początku XX wieku zaobserwowano duży wzrost liczby takich związków – w 1903 roku było ich 1500 na terenie Wielkiej Brytanii.

Wszyscy, z definicji, jesteśmy konsumentami

Consumers, by definition, include us all… – 15 marca 1962 roku te symboliczne dziś słowa wypowiedział prezydent John F. Kennedy przed Kongresem Stanów Zjednoczonych. Pierwszy raz wyraźnie zwrócono uwagę na fakt, że pomimo iż to konsumenci stanowią największą grupę uczestników rynku, ich zdanie nie jest uwzględniane.

Zaprezentowano wówczas projekt ustawy Kennedy’s Bill of Rights – który wyróżniał główne prawa przysługujące konsumentom: prawo do bezpieczeństwa, informacji, wyboru, dostępności usług w konkurencyjnych cenach, a także to uwzględniające możliwość wyrażania opinii. Na pamiątkę tego wydarzenia – 15 marca 1983 roku – międzynarodowa organizacja związków konsumenckich (Consumers International) – która obecnie zrzesza 250 instytucji konsumenckich z całego świata – zorganizowała pierwsze obchody Światowego Dnia Praw Konsumenta (World Consumer Rights Day).

Rozwinięcie świadomości i praw konsumenckich

Postępująca świadomość konsumencka była także związana z poszerzeniem odpowiednich praw przysługujących tej grupie ekonomicznej. Do takiego stanu rzeczy przyczyniła się organizacja Consumers International. W wyniku jej działań ustanowiono kolejne prawa przysługujące uczestnikom rynku, takie jak:

  • prawo umożliwiające zaspokojenie głównych potrzeb, a także podstawowych dóbr i usług, mając na myśli żywność, odzież, opiekę zdrowotną, edukację, odpowiednią higienę, prawo do mieszkania,
  • bezpieczeństwo, z uwzględnieniem ochrony zdrowia i życia,
  • prawo do rzetelnej informacji na temat oferowanych towarów i usług na rynku,
  • pluralizm oferowanych produktów – przy zachowaniu odpowiednich zasad konkurencyjności i jakości,
  • możliwość wyrażania subiektywnej opinii dotyczącej nabywanych dóbr,
  • rekompensata ze strony podmiotu sprzedającego w przypadku występujących nieprawidłowości w procesie handlowo-usługowym,
  • umożliwienie poszerzania wiedzy na temat przysługujących praw konsumenckich,
  • zachowanie odpowiedniego środowiska naturalnego z myślą o przyszłych pokoleniach.
    W 2000 roku po raz pierwszy oficjalnie rozpoczęto celebrację Światowego Dnia Praw Konsumenta w Polsce. Organem wspierającym to wydarzenie jest Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz inne podmioty pozarządowe. Zapewnienie odpowiedniej ochrony interesów grupy konsumenckiej jest zadaniem wielu podmiotów w Polsce, m.in. Inspekcji Handlowej czy powiatowych rzeczników konsumentów.
    Obecnie obserwuje się zwiększoną świadomość uczestników rynku dotyczącą posiadanych przez siebie praw. Takiej sytuacji sprzyja ogólna zwiększona dostępność do informacji, a także postępująca cyfryzacja. Kampanie społeczne oraz ułatwiona sposobność nabywania wiedzy z zakresu przepisów wpływa na to, że konsumenci zyskują jeszcze większe poczucie pewności na rynku.

Artykuły z tej samej kategorii

Sieć znajomych, znajomi w sieci

Media społecznościowe osiągnęły taką popularność, że powstał żart, że jeśli nie ma cię na Facebooku, Instagramie, Twitterze lub innym medium to tak, jakby nie było cię...

Nie musi być idealnie

Różne mogą być przyczyny problemów w sprawnym zarządzaniu swoimi zadaniami i skutecznym zapanowaniu nad swoim kalendarzem. U jednych może to być lenistwo, u innych pożeracze...

Kanapka z salami i serem szwajcarskim

Czyli jak zrobić coś wielkiego. Znasz to uczucie, kiedy planujesz zrealizować duże zadanie? Poświęcasz wiele chwil rozmyślaniu nad tym i uświadamiasz sobie,...