Teoria inteligencji wielorakich – 8 typów inteligencji według Gardnera

W 1983 roku Howard Gardner, specjalista od psychologii uczenia się, skonstruował teorię, która stała się przedmiotem sporów i fascynacji na kolejne lata. Mowa tutaj o koncepcji inteligencji wielorakich, zgodnie z którą życiowy sukces zależy od umiejętności wykorzystania inteligencji, która jest w człowieku dominująca.

1. INTELIGENCJA JĘZYKOWA

Wypowiadanie się nie sprawia Ci większych kłopotów i lubisz bawić się słowami? Najprawdopodobniej dominuje u Ciebie inteligencja językowa, którą można spotkać u wielu scenarzystów, dziennikarzy oraz polityków.

2. INTELIGENCJA MATEMATYCZNO-LOGICZNA

A może zamiast słów znacznie bardziej pociągają Cię matematyczne wzory oraz logiczne ciągi zdarzeń i najchętniej znalazłbyś instrukcję pozwalającą zrozumieć świat? Ta krótka charakterystyka idealnie pasuje do osób ze szczególnie rozwiniętą inteligencją matematyczno-logiczną. Wbrew pozorom dotyczy ona nie tylko matematyków, ale także wielu inżynierów, lekarzy, księgowych, prawników, a nawet detektywów, którzy również mają skłonności do koncepcyjnego myślenia i korzystania z dobrodziejstw logiki.

3. INTELIGENCJA WIZUALNO-PRZESTRZENNA

Zupełnie inaczej wygląda to u malarzy, rzeźbiarzy, architektów, chirurgów, projektantów mody, fotografów czy przewodników. Na co dzień muszą bowiem myśleć przede wszystkim obrazami, wiele elementów łączyć w całość oraz graficznie prezentować pomysły; do tego niezbędna jest inteligencja wizualno-przestrzenna.

4. INTELIGENCJA RUCHOWA

Ten typ często pojawia się także u osób dysponujących szczególnie rozwiniętą inteligencją ruchową, które kochają sport, taniec, mimikę i gesty. Jest to szczególnie widoczne u choreografów, aktorów, cyrkowców, sportowców, ale także u osób zajmujących się robótkami ręcznymi lub fryzjerstwem!

5. INTELIGENCJA MUZYCZNA

Bezproblemowe naśladowanie zasłyszanych melodii, rozpoznawanie tonacji, rytmów i tego wszystkiego, bez czego nie obędzie się dyrygent, piosenkarz, kompozytor czy muzyk, to oznaka dominującej inteligencji muzycznej.

6. INTELIGENCJA PRZYRODNICZA

Z kolei zamiłowanie do przebywania na świeżym powietrzu, zwierząt i ekologii wymaga rozwiniętej inteligencji przyrodniczej. Nie sposób pominąć dwóch ostatnich rodzajów, które odnoszą się do zupełnie innych sfer aniżeli wcześniejsze.

7. INTELIGENCJA INTERPERSONALNA

Inteligencja interpersonalna, czyli międzyludzka, w sposób szczególny potrzebna jest doradcom, handlowcom, nauczycielom czy też pielęgniarkom, czyli przedstawicielom tych zawodów, którzy dużo czasu spędzają z innymi ludźmi i muszą umieć odczytywać ich intencje, emocje i uczucia. Zazwyczaj nie mają oni większych problemów z pracą zespołową, są bowiem komunikatywnymi duszami towarzystwa.

8. INTELIGENCJA INTRAPERSONALNA

Z kolei ci, u których dominuje inteligencja intrapersonalna, czyli wewnętrzna, potrafią doskonale analizować własne stany emocjonalne, wolą pracować w samotności i uwielbiają snuć długie refleksje, w związku z czym często zajmują się takimi dyscyplinami jak chociażby filozofia czy teologia.

Inteligencje w teorii Gardnera nie podlegają wartościowaniu, dzięki czemu człowiek, który wykazuje się brakiem wiedzy i umiejętności chociażby w naukach ścisłych, ale jest wyśmienicie rozwinięty ruchowo, nie jest traktowany jako gorszy – jego profil inteligencji jest po prostu inny. Sam badacz zaznaczał też, że ten katalog nie jest zamknięty – istnieje bowiem wiele innych inteligencji, dotychczas nieopisanych, których przejawy można zauważyć u wielu ludzi.

Posłuchaj w formie podcastu.