Koncept z przeszłości
Łąki umajone
Nieodłącznym elementem kultury ludowej jest wiara w wyższe siły nadprzyrodzone kierujące losem człowieka. Szukając sposobów na rozwój duchowy społeczeństwa, w którym osoby o pochodzeniu wiejskim lub robotniczym odgrywały coraz większą rolę, wprowadzano na stałe odpowiadające na potrzeby wiernych nowe formy religijne. Wiele z tych nabożeństw znamy z pobytów u starszego pokolenia naszych rodzin, ale wbrew temu co może się wydawać, są one stosunkowo nowe. Ich upowszechnienie przypada na przełom […]
Chłopski syn na powstańczym szlaku
Marcin Rembacz urodził się i wychował we wsi Szczurowa w zaborze austriackim. Pochodził z chłopskiej rodziny, której członkowie zaangażowani byli w pomoc powstańcom styczniowym. Pomimo tego, że sytuacja chłopów w austriackim była o niebo lepsza niż w zaborze rosyjskim, to niemałe wrażenie pozostawia poznanie jego działalności. Powstańczy szlak Po ukończeniu szkoły realnej w Tarnowie Marcin Rembacz rozpoczął naukę w Instytucie Technicznym w Krakowie. Porzucił jednak dalsze kształcenie w tej placówce, na rzecz przygotowywania […]
80. rocznica powstania w getcie warszawskim
19 kwietnia 1943 roku warszawscy Żydzi podjęli walkę zbrojną z Niemcami. Powstańcami kierowała chęć odwetu na Niemcach za lata upokorzeń oraz podjęcie walki przed ziszczeniem się planowanej przez hitlerowców zagłady. Powstanie kwietniowe było największym zbrojnym zrywem Żydów w trakcie II wojny światowej, a także pierwszym powstaniem miejskim w okupowanej Europie. Tego dnia niemieckie oddziały niemieckie uzbrojone w czołgi i wozy pancerne weszły do getta, aby je całkowicie zlikwidować. Do walki […]
Po prostu pani Maria
Pisanie o ludziach, które znało się osobiście jest dosyć trudne. Podczas pracy nad tekstem wracają emocje oraz zdarzenia, które koniecznie chciałoby się opisać i, siłą rzeczy, popełnić coś w rodzaju garści spersonalizowanych wspomnień. Szczerze przyznam, że nie zamierzam, przynajmniej częściowo, uniknąć takiego ujęcia problemu, jednak decyzja, by poświęcić ten artykuł p. Marii Mireckiej-Loryś nie była spowodowana jedynie osobistym sentymentem. Czym więc jeszcze? Odpowiedź na to pytanie znajduje […]
Mikołaj Kopernik – fascynujący uczony okresu renesansu
Niemal każdy pamięta ze szkoły o Koperniku tyle, że “Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię, polskie go wydało plemię”. Ale czy tak naprawdę wiemy, jakie osiągnięcia zawdzięczamy temu wielkiemu uczonemu? Kim był Mikołaj Kopernik? Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 roku w Toruniu i był najmłodszym z czworga dzieci toruńskiego kupca Mikołaja Kopernika oraz Barbary z domu Watzenrode. Gdy Mikołaj miał 10 lat umarł jego ojciec, a opiekę nad rodziną przejął […]
„Opowiedzieli się po właściwej stronie”
Rozmowa z Januszem Kotowskim – dyrektorem pierwszego w Polsce Muzeum Żołnierzy Wyklętych Marek Czertwan: Panie dyrektorze, kim byli Żołnierze Wyklęci? Janusz Kotowski: Przede wszystkim normalnymi młodymi ludźmi pragnącymi czerpać z życia „pełnymi garściami”, uczyć się, studiować, pracować, świetnie się bawić. To ludzie z marzeniami, planami na życie, zakochani (szczęśliwie lub nie), przeżywający własne radości i smutki. Ale to też Polacy, którzy w dramatycznych momentach naszej historii […]
Z ziemi włoskiej w przyszłość
Są takie wydarzenia z przeszłości, o których przez całą edukację słyszymy tak często, że nie robią na nas szczególnego wrażenia – nie powodują szczególnej refleksji i nie wpływają na odczuwane przez nas uczucia. Trudno się dziwić – od przedszkola słyszymy o wielkich bohaterach i ich chwalebnych czynach, jesteśmy więc tym zmęczeni i poszukujemy w nauce o tym, co minęło czegoś mniej oczywistego i banalnego. Przez tą zakorzenioną w nas ignorancję i znieczulenie powiązane ze znudzeniem, zapominamy o wielu ważnych szczegółach i o ludziach, którzy tworzyli owe „wielkie […]
Zapomniany modernizator, czyli trzy słowa o Rajmundzie Rembielińskim
W przeciwieństwie do Michała Ignacego Bojanowskiego, bohatera poprzedniego tekstu z cyklu Oni mieli Koncept, moje spotkanie z Rajmundem Rembielińskim nie było dziełem przypadku… A nawet jeśli trochę tak, był to przypadek nieuchronny. Rembieliński stanowił bowiem istotny element bohatera zbiorowego mojej pracy licencjackiej, czyli grupy posłów zwanej opozycją augustowską. Jednak to nie działalność sejmowa sprawiła, że piszę o nim ten artykuł. W miejscu tym odnieść można wrażenie, że żywię jakąś urazę […]
Najpiękniej przegrywać
Noc styczniowa W dziejach naszego narodu wiele było chwil chwalebnych i radosnych, jak również tych przepełniających poczuciem klęski. Tożsamość narodowa budowana jest wszakże na obu tych elementach. Trudne doświadczenia z dziejów narodu budują jego jedność, pokazują siłę przetrwania – za przykład niech posłuży rozbrzmiewająca echem tragedii dla narodu czeskiego bitwa na Białej Górze z 1610 roku, w następstwie której ówczesna „czeskość” zamarła, a dzisiaj jest uznawana […]
Życzenia na ziemi niczyjej
Od dziecka ludzie wychowani w cywilizacji chrześcijańskiej uczeni byli, że czas świąt Bożego Narodzenia jest chwilą, gdy nikną wszystkie spory, gdyż radość z narodzin boskiego dzieciątka jest większa niż wszelki ludzki gniew i nienawiść. Wojna się nie zmienia Był to rok 1914, a więc sam początek konfliktu, który miał zakończyć wszystkie wojny. Zanim przejdę do szczegółów wydarzenia, chciałabym wyjaśnić kilka istotnych kwestii. Wojna pozycyjna, jaką była I Wojna Światowa, […]
Zaufali nam
