Pomorskie: Bronisław Komorowski (1889–1940) – Radny ksiądz

Błogosławiony Kościoła katolickiego, ksiądz oraz działacz polskiego ruchu narodowego na Pomorzu. Samorządowiec i jeden z najaktywniejszych przedstawicieli Polonii w Gdańsku. Poniósł śmierć męczeńską podczas II wojny światowej.

Urodził się 25.05.1889 r. w Barłożnie w zaborze pruskim. Już podczas nauki w szkole przejawiał przywiązanie do tradycji narodowej, uczestnicząc w działaniach kół filomatów. Naukę pobierał w jednych z najlepszych szkół na Pomorzu. Uczył się w Collegium Marianum w Pelplinie, a następnie rozpoczął naukę w gimnazjum w Chełmnie.

W 1910 r. po ukończeniu gimnazjum wstąpił do seminarium duchownego w Pelplinie, gdzie studiował teologię. Święcenia kapłańskie przyjął tuż przed I WŚ 29.03.1914 r. Następnie w kwietniu 1914 r. rozpoczął posługę duszpasterską jako wikariusz w Łęgowie na Pomorzu. Posługa ta nie trwała długo, ponieważ wiosną 1915 r. został przeniesiony do parafii św. Mikołaja w Gdańsku.

Był nie tylko oddanym i pełnym zaangażowania młodym kapłanem, ale również odważnym patriotą, który prowadził działalność społeczno-polityczną wśród polskiej ludności mieszkającej w Gdańsku. Będąc młodym wikarym, prowadził zajęcia dla dzieci z języka polskiego i historii. Był to wyraz jego sprzeciwu wobec germanizacji.

Niezłomna postawa księdza w tym okresie stanowi przykład pozytywistycznej pracy u podstaw. Od 1919 r. podczas sprawowania mszy ks. Komorowski zaczął głosić kazania w języku polskim. Postawa ta nie podobała się lokalnym władzom niemieckim.

Ks. Bronisław był założycielem Towarzystwa Budowy Kościołów Polskich, które miało być alternatywą dla miejscowych kościołów katolickich obsadzonych przez niemieckich duchownych. Dzięki jego działalności w 1924 r. byłej ujeżdżalni wojskowej we Wrzeszczu został przyznany budynek, który następnie przebudowano na kościół.

28.07.1924 r. biskup Edward O’Rourke powierzył mu obowiązki administratora kościoła św. Stanisława Biskupa. Kościół ten stał się jednym z centrów polskości w Wolnym Mieście Gdańsku i centralnym obiektem w osiedlu zamieszkanym w większości przez Polaków. W kościele odbywały się liczne koncerty i uroczystości patriotyczne. Ks. Bronisław był również pierwszym duszpasterzem polskich studentów Politechniki Gdańskiej. Wielokrotnie stawał w ich obronie przed niemieckimi szykanami.

W latach 1933–1934 ks. Bronisław Komorowski był jedynym polskim radnym w Radzie Miasta Gdańska, która była całkowicie zdominowana przez Niemców. Dwukrotnie startował w wyborach do sejmu gdańskiego, ale nie został wybrany. Pomimo porażki w wyborach przez kilka tygodni zasiadał w sejmie gdańskim na miejscu działacza polonijnego Erazma Czarneckiego, który wyjechał z Gdańska do Pragi.

W 1937 r. presja nacjonalistów niemieckich była już tak wielka, że decyzja biskupa Edwarda O’Rourke’a dotycząca mianowania ks. Komorowskiego na proboszcza jednej z dwóch nowoerygowanych polskich parafii personalnych została zawieszona. Od 1938 r. władzę w Gdańsku przejęło faktycznie NSDAP, nasiliły się antypolskie prowokacje i akty agresji wobec przedstawicieli Polonii w mieście.

Ks. Bronisław jako przedstawiciel polskiej inteligencji i działacz społeczny był uważany za zagrożenie dla nazistowskich Niemiec. Już 1.09.1939 r. został pobity i uwięziony w gmachu Victoriaschule. Następnie osadzony w obozie koncentracyjnym Stutthof, gdzie został poddany torturom oraz umieszczony w karnej celi na trzy dni, aby wymusić na nim zeznania o ukrywaniu broni w kościele.

Został zamordowany w lasach otaczających obóz koncentracyjny w Wielki Piątek 22.03.1940 r. wraz z przedstawicielami Polonii Gdańskiej. Po zakończeniu II WŚ dokonano ekshumacji pomordowanych Polaków, wśród nich i ks. Komorowskiego. Ksiądz spoczął na cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na gdańskiej Zaspie.

13.06.1999 r. został ogłoszony błogosławionym przez papieża Jana Pawła II. Upamiętnienie dzielnego kapłana odbyło się w miejscu, z którym był mocno związany. W 2000 r. nastąpiło odsłonięcie pomnika bł. ks. Bronisława Komorowskiego w Gdańsku na skwerze nazwanym jego imieniem.

Robert Twerd

fot. gdansk.pl | image: Freepik.com

Przeczytaj całość: Prekursorzy wolności – wydanie specjalne.

Dofinansowano ze środków Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego w ramach Funduszu Patriotycznego.